Pionier polskiego hip-hopu
Wczesne lata i narodziny Kalibra 44
Marcin Marten, szerzej znany jako Abradab, urodził się 12 listopada 1978 roku w Katowicach. Już w młodym wieku zainteresował się muzyką, co zaowocowało założeniem w 1994 roku legendarnego zespołu Kaliber 44. W skład formacji, oprócz Abradaba, weszli jego brat Michał „Joka” Marten oraz Piotr „Magik” Łuszcz. Zespół zyskał miano pioniera tzw. psychorapu, czyli mrocznego, psychodelicznego nurtu w polskim hip-hopie.
Debiutancki album „Księga Tajemnicza. Prolog”, wydany w 1996 roku, zrewolucjonizował polską scenę muzyczną. Płyta przyniosła takie utwory jak „Plus i minus” czy „Może tak, może nie”, a oryginalne teksty i niepokojąca atmosfera przysporzyły grupie wiernych fanów.
Kolejne wydawnictwa Kalibra – „W 63 minuty dookoła świata” (1998) oraz „3:44” (2000) – ugruntowały pozycję zespołu na rynku muzycznym, chociaż po odejściu Magika Kaliber 44 zmienił nieco charakter. Abradab stawał się coraz bardziej wyrazistym twórcą, rozwijając swój własny styl.
Kariera solowa
Po zawieszeniu działalności Kalibra 44, Abradab rozpoczął karierę solową. W 2004 roku ukazał się jego pierwszy solowy album – „Czerwony album”, który spotkał się z dużym uznaniem zarówno ze strony słuchaczy, jak i krytyków. Płyta zdobyła Fryderyka za najlepszy album hip-hopowy roku.
W następnych latach wydał kolejne albumy: „Emisja spalin” (2005), „Ostatni poziom kontroli” (2008), „Abradabing” (2010), „ExtraVertik” (2012), „Rok szczura” (2016) oraz „048” (2018). W swoich projektach eksperymentował z różnymi stylami – od klasycznego hip-hopu po elementy reggae i elektroniki. Współpracował z wieloma artystami, takimi jak O.S.T.R., Grubson, L.U.C., Fokus, Gutek, Marika czy DJ Feel-X.
Jego teksty często poruszają tematy społeczne, egzystencjalne oraz komentują rzeczywistość z perspektywy obserwatora i uczestnika przemian społeczno-kulturowych. Nie stroni od ironii i autoanalizy, co wyróżnia go na tle innych raperów.
Nagrody i działalność artystyczna
Abradab jest laureatem czterech Fryderyków – najważniejszych nagród muzycznych w Polsce. Jego albumy wielokrotnie znajdowały się w zestawieniach najlepszych płyt roku. Artysta aktywnie uczestniczył także w projektach kolektywnych, takich jak Baku Baku Skład czy zespół Kashell, w którym połączył siły z muzykami z różnych gatunków – w tym z muzyki alternatywnej i rockowej.
Oprócz pracy studyjnej, Abradab z powodzeniem koncertuje w całej Polsce, występując na festiwalach takich jak Open’er, Męskie Granie czy Hip-Hop Kemp. Jego koncerty cechuje profesjonalizm, żywiołowość i unikalna oprawa audiowizualna.
Kaliber 44 – reaktywacja i dziedzictwo
W 2016 roku Kaliber 44 powrócił na scenę po latach przerwy, wydając album „Ułamek tarcia”, który spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem. Powrót zespołu był dla fanów jednym z najważniejszych wydarzeń w historii polskiego hip-hopu.
Abradab to bez wątpienia jeden z najbardziej wpływowych artystów tego gatunku w Polsce. Jego twórczość wyznaczyła nowe kierunki i zainspirowała całe pokolenia muzyków. Znany z inteligentnych, niebanalnych tekstów, ciągłego rozwoju artystycznego i wiernego trzymania się własnej drogi, zyskał status ikony – zarówno dla oldschoolowych fanów rapu, jak i młodszych słuchaczy.